Κάτι κινείται

Δεν κρύβω την ανακούφιση που κι εγώ ένιωσα με τις εξελίξεις του Σαββάτου (28/9). Εύσημα ασφαλώς ανοίκουν στην κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό, που όμως δεν αναιρούν παρελθούσες ολιγωρίες ή
ευρύτερες πολιτικές ευθύνες συγκεκριμένων πολιτικών χώρων για την υπόθαλψη του λαϊκισμού και την υιοθέτηση ακραίων κατά καιρούς θέσεων που εν μέρει νομιμοποίησαν τα άκρα στη συνείδηση του εκλογικού σώματος και επέτρεψαν τη γιγάντωση του προβλήματος, το οποίο έστω αργά (και έστω ιδιοτελώς) η κυβέρνηση αναγνωρίζει και αρχίζει να αντιμετωπίζει με κάποια αποφασιστικότητα, πάντα στα πλαίσια της νομιμότητας και των θεσμών, παρά την ατυχή αμηχανία της αντιπολιτεύσεως.

Όμως για μένα η πραγματική είδηση, που δικαιολογεί τον τίτλο, ήρθε συνδυαστικά από την Αυστρία την επόμενη ημέρα (Κυριακή 29/9) και από τη Θεσσαλονίκη μέσω twitter λίγες μέρες νωρίτερα (23/9).

Οι εκλογές στην Αυστρία, παρά την αποδυνάμωση των παραδοσιακών κομμάτων και την ενδυνάμωση της άκρας δεξιάς, ανέδειξαν στη βουλή και ένα νεοϊδρυθέν φιλελεύθερο κόμμα, τη Νέα Αυστρία (NEOS – Das Neue Österreich) με 4,8% των ψήφων και εννέα έδρες (σε σύνολο 183 εδρών). Το νέο κόμμα (που αποτελεί συνεργασία των Νέων Φιλελεύθερων της Αυστρίας και του Φιλελεύθερου Φόρουμ) αγωνίζεται για περιορισμό κατά 75% της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων (που στην Αυστρία – όπως και στην Ελλάδα – είναι πολλαπλάσια του μέσου Ευρωπαϊκού όρου), για μείωση των φόρων, κατάργηση των φόρων στην περιουσία, μείωση ασφαλιστικών εισφορών υγείας, οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια σχολίων κλπ. κλπ. ενώ η εσωκομματική δημοκρατία για υιοθέτηση θέσεων και υποψηφίων είναι πρωτοποριακή και ρηξικέλευθη. Η εξέλιξη αυτή σε μια παραδοσιακά συντηρητική χώρα (ίσως περισσότερο συντηρητική από ότι η Ελλάδα) δείχνει το δρόμο για τις φιλελεύθερες ιδέες σε όλη την Ευρώπη, η δε συνεργασία και σύμπνοια των Αυστριακών φιλελευθέρων δείχνει τί θα μπορούσαν να είχαν πετύχει και οι Έλληνες φιλελεύθεροι αν είχαν παραμερίσει τις επιμέρους μικροδιαφορές τους στις προηγούμενες εκλογές. Το πολιτικό τοπίο σήμερα θα ήταν τελείως διαφορετικό στη χώρα μας, και δε θα είχε μείνει χωρίς κοινοβουλευτική εκπροσώπηση ένα τόσο σημαντικό και δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας μας. 

Στη Θεσσαλονίκη από την άλλη, ένας νέος δημοτικός σύμβουλος, με παρδαλό μαλλί και σκισμένο τζίν έλαβε το λόγο στο δημοτικό συμβούλιο προς το τέλος της συνεδρίασης. Το όνομα του, που προσωπικά δεν θα ξεχάσω, Θεμιστοκλής Σεβαστιάδης. Άνθρωπος προερχόμενος από την αριστερά, εκλεγμένος με την Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη του Γιάννη Μπουτάρη, απλός, γνήσιος, ανεπιτήδευτος, μίλησε καθαρά και ξάστερα για την τρομοκρατία και το φασισμό, και ζήτησε συγνώμη εκ μέρους του πολιτικού συστήματος για την υπόθαλψη του λαϊκισμού, αυτός που μετά βίας μπορεί να θεωρηθεί μέρος του συστήματος. Η ομιλία του είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο στο YouTube. Ακολούθησαν πλήθος αυθόρμητων κολακευτικών σχολίων στο twitter και η συντομότατη αυτή ομιλία, που δεν προβλήθηκε φυσικά από τα κανάλια, έκανε το γύρο της Ελλάδας από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Τελευταία φορά που θυμάμαι να ένιωσα τέτοιο ρίγος συγκίνησης ήταν όταν άκουγα τον Κωστή Στεφανόπουλο να ρητορεύει από το βήμα της βουλής πριν από 30 σχεδόν χρόνια. Αλλά ο Στεφανόπουλος ήταν έμπειρος δικηγόρος, ασκημένος στην τέχνη της ρητορικής. Αντίθετα ο Σεβαστιάδης χωρίς αντίστοιχη μόρφωση, χωρίς αντίστοιχη θητεία στο πολιτικό κατεστημένο, χωρίς κουστούμι και γραβάτα, είχε απλά την αλήθεια και το άδολο πάθος με το μέρος του. Αποτελεί τιμή και καμάρι όχι μόνο για τον άξιο Θεσσαλονικιό δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη που τον περιέλαβε στην παράταξη του, ούτε καν μόνο για τη Θεσσαλονίκη, αλλά για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, που πιστεύω την στιγμή εκείνη εξέφρασε πλήρως. Και δεν είναι τυχαίο που ο φιλελεύθερος (έστω αυτοαποκαλούμενος κεντροαριστερός) Μπουτάρης και οι συν αυτώ έφεραν με το πρακτικό πνεύμα και το νέο ήθος τους φρέσκο αέρα που δροσίζει τη Θεσσαλονίκη και την Ελλάδα ολόκληρη, και δείχνουν το δρόμο για το τί μπορεί να πετύχει η κοινωνία μας στα πλαίσια της συμμετοχικής δημοκρατίας με γνώμονα την κοινή λογική και την υπευθυνότητα, μακριά από λαϊκισμούς, κενολογίες, πάθη, φόβο ή μίσος.

Και το συμπέρασμα άρα είναι πως κάτι κινείται. Η δημοκρατία στην ήπειρο μας κυοφορεί και πάλι το καινούργιο. Γεννά λύσεις. Φέρνει νέους ανθρώπους, με νέες ιδέες, νέα ήθη και νέους τρόπους στο προσκήνιο. Τα λιμνάζοντα ύδατα ξεκαθαρίζουν. Το μέλλον γεννιέται γύρω μας, κι ενώ ετοιμαζόμαστε να καληνυχτίσουμε έναν παρολίγο εφιάλτη πίσω από τα σίδερα της φυλακής, έχουμε λόγους να ελπίζουμε πως τη θέση του μπορεί να πάρει κάποια στιγμή το όνειρο της δημιουργίας, της προόδου, της αξιοπρέπειας και της ανιδιοτελούς προσφοράς και συμμετοχής απλών αλλά γνήσιων ανθρώπων όπως ο Θεμιστοκλής Σεβαστιάδης, που επιτέλους έρχονται στο προσκήνιο.