Διαχείριση της Πτώσης, ή (επ)Ανάσταση;

Ετούτη η κυβέρνηση δεν πείθει πια. Η δε μείζονα αντιπολίτευση, που δεν έπειθε ποτέ, επιπλέον φοβίζει με τον ακραίο και ανεύθυνο λαϊκίστικο λόγο που ανέξοδα υιοθετεί. Δεν πείθουν για την ικανότητα τους να εφαρμόσουν το συμφωνηθέν πρόγραμμα, διότι δεν έδειξαν ποτέ ότι το πιστεύουν. Ακόμη αντηχεί η διαπίστωση ότι “τα μέτρα δεν είναι κλίματος ΠΑΣΟΚ”. Στερούμενοι πολιτικής αρετής κάνουν μετάθεση ευθυνών.
Τα αντιδημοφιλή αλλά αναγκαία μέτρα τα φορτώνουν στους δανειστές (ευφημιστικά επιλεγόμενους “θεσμικούς εταίρους”). Η συνεπαγόμενη αδυναμία όσο και απροθυμία εφαρμογής των μέτρων είναι φυσικά απογοητευτική, αλλά η συνακόλουθη απώλεια της πρωτοβουλίας κινήσεων και η δι’ αυτής απεμπόληση εθνικής κυριαρχίας είναι εγκληματική.

Το κύρος της χώρας έχει καταρρακωθεί όχι απλά διότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις με την επί μακρόν ανεύθυνη διαχείρηση τους μας έφεραν στα πρόθυρα δημοσιονομικής κατάρρευσης, αλλά πολύ περισσότερο διότι η παρούσα κυβέρνηση αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων, διστάζει να κάμει το εθνικό της καθήκον, παλινδρομεί, κοροϊδεύει, φωνάζει πανικόβλητη “λύκος” για να πάρει τη δόση και μετά τα φορτώνει στον κόκορα και πάει άπραγη διακοπές μέχρι την επόμενη επίσκεψη. Καμία στοχοπροσήλωση, ανυπαρξία συναγερμού, έλλειψη πυξίδας. Η όποια προσπάθεια δεν έχει διάρκεια, ούτε αποτέλεσμα. Η αίσθηση κατεπείγοντος μοιάζει η εξαίρεση, κι όχι ο κανόνας. Κανένας έλεγχος στη ροή του πολιτικού χρόνου, λες και ο χρόνος δεν είναι κρίσιμο μέγεθος και μέγιστη συνισταμένη του όλου προβλήματος. Έτσι υπάρχει κατά καιρούς βίαιη μετάπτωση από τη ραθυμία σε κατάσταση ακραίου πανικού.

Τώρα πάνε (και πάλι υπό το κράτος πανικού) να καμωθούν πως θα αλλάξουν και πως θα επισπεύσουν την εφαρμογή των υπεσχημένων. Όμως είναι αργά. Η αξιοπιστία έχει χαθεί οριστικά και αμετάκλητα, τρωθείσα από τις μπλόφες, τη ραστώνη, τις παλινοδίες, την αναποφασιστικότητα. Οι νέες υποσχέσεις είναι βερεσέ. Άλλωστε στην πολιτική, όπως και στη ζωή, κανείς συνήθως έχει μία και μόνη ευκαιρία για να αποδείξει εαυτόν. Αξιοπιστία, άπαξ τρωθείσα, δεν αποκαθίσται. Και για τη διαφύλαξη της απαιτείται διαρκής και καθημερινός μόχθος, ενώ για την οριστική απώλεια της αρκεί ένα ελάχιστο ολίσθημα. Και δυστυχώς ο ύστερος μόχθος και η όψιμη σπουδή ετούτης της κυβέρνησης, δεν αρκούν για να ξεπλύνουν τη σωρεία των ολισθημάτων. Όπως λέν και στην Αλβιόνα, όλα τούτα φαντάζουν, μέσα, όσο και έξω, ως “too little, too late” (πολύ λίγα πολύ αργά). Με νέα ακραία και άδικη φοροεπιδρομή καλείται ο Έλληνας να πληρώσει και πάλι την αποτυχία ή απροθυμία της κυνέρνησης να περιορίσει επιτέλους το αδηφάγο κράτος στα όρια των δυνατοτήτων της χώρας, αν και διαφαίνεται μια μικρή αντίδραση από τους Ευρωπαίους, που μας ζητούν επιτέλους να μειώσουμε τις δαπάνες.

Καταφάσκεται πλέον αμετάκλητα η κοινή διαπίστωση (που παγιώνεται ως συνείδηση των πολιτών) πως το πρόβλημα της χώρας είναι πρωτίστως πολιτικό, και ότι αυτό συνίσταται στο παράδοξο του να προσδοκά κανείς ότι η λύση στη βαθύτερη κρίση της μεταπολεμικής ιστορίας μας μπορεί να προέλθει από τους ίδιους τους δημιουργούς της. Πώς τώρα τούτοι να μετατρέψουν την υπαιτιότητα για το κατάντημα μας σε αρετή για την επιδιωκόμενη υπέρβαση; Πώς να αντιστρέψουν νοοτροπίες και συμπεριφορές που μας έφεραν εδώ, τις οποίες οι ίδοι για δεκαετίες εξέθρεψαν; Πώς να πείσουν σήμερα ότι πιστεύουν εκείνα που εχθές καταδίκαζαν; Πώς να φυγαδεύσουν οι λύκοι τα πρόβατα; Η προσδοκία κάποιων αισιόδοξων εξ ημών για “ένδοθεν λύση”, για αποφασιστική (έστω εξ ανάγκης) μετάλλαξη του υφιστάμενου συστήματος, προκειμένου να επανακτήσουμε την πρωτοβουλία κινήσεων, απλά δεν επαληθεύεται στην πράξη. Αντιθέτως επαληθεύεται καθημερινά η θλιβερή διαπίστωση ότι το σύστημα νοσεί συνολικά και γι΄αυτό χρειάζεται ριζική αλλαγή: Νέα πρόσωπα, Νέα κόμματα, Νέοι θεσμοί, Νέο ξεκίνημα. Οι καλόπιστοι (ή εύπιστοι) αιθεροβάμονες εξ ημών θα επιμείνουμε βεβαίως και πάλι, υπερβαίνοντας κάθε όριο επιείκιας, να δώσουμε ακόμη μία ύστατη ευκαιρία στο παρόν πολιτικό σύστημα και στην παρούσα κυβέρνηση, εμπνεόμενοι και από τις φερόμενες τελικές αποφάσεις των “θεσμικών εταίρων”, όμως μαζί με τις ευκαιρίες τους τελειώνουν και οι δικές μας αυταπάτες, και πρέπει να προετοιμαζόμαστε κι εμείς (όπως προετοιμάζονται έξω) για την επόμενη μέρα της επαπειλούμενης αποτυχίας.

Έπειτα από κάθε πτώση ακολουθεί “επανάσταση”, που κατά κυριολεξία σημαίνει ξανασήκωμα. Θα έλπιζε κανείς πως η ηγεσία μας θα έβρισκε τη δύναμη να ανακόψει την πτώση επιδιώκοντας την ύστατη αυτή ώρα μια τέτοια “επανάσταση”, (ή επανόρθωση) της χώρας. Αντιθέτως, διαχειρίζεται απλώς ακόμη αμήχανα την πτώση, την οποία παρακολουθεί ως απλός θεατής και αντιμετωπίζει τον κόσμο ακόμη με το πρίσμα του χθες, μέσα από τα μάτια του λαϊκισμού, της ευθυνοφοβίας, του πολιτικού κόστους, του πελατειακού συστήματος, της συναλλαγής, της οίησης, της εξουσιολαγνείας.

Μας τελειώνουν οι επιλογές. Η δημοκρατία δεν μπορεί να μένει στον αυτόματο πιλότο. Οι πολίτες είναι ενώπιον των δικών τους ευθυνών. Δεν είναι ώρα τώρα για φοβικά συντηρητικά ανακλαστικά που διαιωνίζουν τους ίδιους και τα ίδια. Χρειάζεται μία φυγή προς τα εμπρός. Πρέπει να προσέλθουν στο προσκήνιο όλες οι νέες γνήσια προοδευτικές φιλελεύθερες δυνάμεις, είτε όσοι λίγοι εξ αυτών μετέχουν ήδη στο πολιτικό γίγνεσθαι, χωρίς να έχουν αλλοτριωθεί απ’ αυτό, είτε προπαντός και όλοι οι άλλοι, οι σιωπηλοί συνειδητοποιημένοι που όλα τούτα τα χρόνια απείχαν με αξιοπρέπεια. Η αποχή δεν είναι πια δικαίωμα.

Χρειάζονται πρωτοβουλίες για να πετύχουμε την επανάσταση (ξανασήκωμα) αυτού του τόπου. Χρειάζεται επαναστατική λογική αλλά και αυτοσυγκράτηση για να κάνουμε πράξη την ειρηνική καθολική ανάταξη που έχει ανάγκη ο τόπος. Αυτή η ανάγκη καθαυτή πρέπει να εκλαμβάνεται από όλους ως καθολικό προσκλητήριο για δράση. Όπου κάποιοι ριψάσπιδες καθεύδουν αμέριμνα και απεμπολούν τις ευθύνες τους και μαζί τον εθνικό ιστό, κάποιοι άλλοι πρέπει να καλύψουν το κενό, να σηκωθούν, να προστρέξουν και να ανατάξουν πάλι ψηλά τη γαλανόλευκη. Ας επαναστατήσουμε ενάντια στις φθοροποιές νοοτροπίες, όσες μας τρύχουν ως άτομα και ως κοινωνία, κάνοντας έκαστος αρχή από τον εαυτό μας. Άλλωστε για να φέρει πολιτικό αποτέλεσμα, αυτή θα πρέπει να είναι μια επανάσταση του νού και της ψυχής. Ας τελειώνουμε επιτέλους μ’ αυτό τον μακρόσυρτο επίλογο και ας γυρίσουμε σελίδα.