Η Ηθική των Ιερατίων σε Παρακμή

Πληροφορούμαστε από τη Γερμανία ότι οι εκεί επίσκοποι της καθολικής εκκλησίας με την έγκριση του Βατικανού εκβιάζουν τους πιστούς τους με αποκλεισμό από τα μυστήρια αν δε συνεχίσουν την καταβολή του εκκλησιαστικού φόρου, η υποχρεωτικότητα του οποίου έχει αρθεί από την πολιτεία.
Κατά εκατοντάδες χιλιάδες οι πολίτες σπεύδουν να ασκήσουν το δικαίωμα τους να εξαιρεθούν από αυτό το φόρο, που εξακολουθούσε ως ιστορικό απολίθωμα, αρνούμενοι πλέον την παραπέρα χρηματοδότηση ενός διεφθαρμένου θεσμού, αηδιασμένοι από τα πρόσφατα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων και την προσπάθεια αποσιώπησης τους που βαρύνουν ιερείς και εκκλησία. Η νεκρανάσταση της ιδέας ότι η εκκλησία δικαιολογείται να “κόβει εισιτήριο” για τον παράδεισο, δεν εκπλήσσει τόσο, αλλά θέτει εκ νέου το ερώτημα αν η όποια εκκλησία δικαιούται να λαμβάνει δημόσιες προσόδους και μάλιστα κατά τρόπο νομικά δεσμευτικό, μέσω της φορολογίας.

Διότι βεβαίως η Γερμανία δεν ήταν η εξαίρεση. Σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης ισχύουν παρόμοια, αλλά και στην Ελλάδα η εκκλησία βαρύνει το φορολογούμενο, αφού οι ιερείς και τα στελέχη της μισθοδοτούνται από το δημόσιο.

Όμως το θέμα τίθεται ευρύτερα και ουσιαστικότερα. Δικαιούνται τα όποια συστήματα σκέψης και ανάλυσης του κόσμου, που στηρίζονται στη μεταφυσική και στο (κατά τη δική τους ομολογία) δι’ αποκαλύψεως άνωθεν ή δι΄ επιφοιτήσεως δογματισμό, καθώς και οι οργανισμοί που τα προτείνουν και αναπαράγουν αυτά τα συστήματα σκέψης, να απολαμβάνουν κάποια δεσπόζουσα ή προνομιακή θέση ως προς τη δημόσια περί ηθικής συζήτηση, ώστε να επιφυλάσσουν για τον εαυτό τους το μονοπώλιο σχετικά με τους ορισμούς του τί εστί ηθικό και τί ανήθικο, ώστε δια του μονοπωλιακού αυτού περί ηθικής ελέγχου να μεθοδεύουν και εξασφαλίζουν την κάρπωση πλείστων όσων υλικών προνομίων και απολαβών;

Η αυτοαναγόρευση του κάθε ιερατίου ως αυθεντικού και μάλιστα μυστικιστικού γνώστη των περί ηθικής, με ευθεία αναγωγή στο θείο και τη μεταφυσική (που βεβαίως παραμένουν βολικά πάντα απρόσιτα και αόρατα στους κοινούς θνητούς, οι οποίοι πρέπει να πιστεύουν χωρίς να ερευνούν) επιτρέπει σε όλη τη διαδρομή της ανθρώπινης ιστορίας στο κάθε ιερατίο να πλάθει και να κατασκευάζει εκείνη την ηθική που υπηρετεί τους υλικούς σκοπούς των μελών του και την απληστία τους.

Το ιερατίο στο Ιράν πρόσφατα μεθόδεψε την υιοθέτηση νέας νομοθεσίας που περιορίζει δραστικά τα πανεπιστημιακά αντικείμενα που προσφέρονται ή επιτρέπονται για διδασκαλία σε γυναίκες, σε μια προσπάθεια ηθικοπνευματικής ποδηγέτησης των γυναικών, που αποτελούν τον πυρήνα της Ιρανικής οικογένειας, όπου αναπαράγεται η κρατούσα περί ηθικής δοξασία.

Ο έλεγχος της γνώσης σακατεύει την κρίση, ο δε έλεγχος της ηθικής τσακίζει την ελευθεροφροσύνη και ποδηγετεί πλήρως το βουλητικό. Δεν είναι καθόλου τυχαία η παρομοίωση των πιστών με ποίμνιο, αφού το ποίμνιο ούτε ξέρει που βρίσκεται, ούτε ξέρει που πάει, ούτε έχει βούληση περί τον προορισμό του ανεξάρτητη από τη βούληση του ποιμένα.

Όμως ευτυχώς για τα πρόβατα, στον 21^ο αιώνα, τον αιώνα του φωτός, της επιστήμης, της πληροφορίας, του διαδικτύου, της ταχύτητας, δεν είναι πια τόσο εύκολος ο έλεγχος της γνώσης, ούτε είναι πια δυνατή η μονοσήμαντη θεμελίωση της ηθικής στη μεταφυσική, και έτσι τα ποίμνια κατά χιλιάδες και αυθόρμητα εξανίστανται, ανακαλύπτουν το δρόμο προς την αλήθεια, και αξιώνουν το δικαίωμα να θεμελιώσουν αυτοδύναμα και ανθρώπινα, χωρίς ετεροκαθορισμούς, απειλές, φόβους ή ελπίδες, τη δική τους ηθική, αλλάζουν προορισμό και αντί για την εκούσια “σφαγή” επιλέγουν το δρόμο της δικής τους ανάστασης, χειραφέτησης και απελευθέρωσης. Βέβαια αυτή η νεόκτητη ελευθερία είναι δύσκολη, βαριά. Τώρα ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει μόνος και αβοήθητος να διαλέξει τί είναι σωστό, ή ηθικό, όχι από φόβο, ούτε από φρούδα ελπίδα, μα από γνώση των δυνατοτήτων του και από ευθύνη που αυτή η γνώση γεννά.

Έτσι δεν είναι τυχαίο που οι άνθρωποι δεν στρέφουν την πλάτη απλά σε διεφθαρμένες εκκλησίες, αλλά ολότελα σε φθαρμένους τρόπους σκέψης. Όχι μόνο οι Γερμανοί αρνούνται την καταβολή του εκκλησιαστικού φόρου, αλλά οι Λίβυοι πολίτες της Βενγκάζης, με μια αναπάντεχη και ηρωική (όσο και αιματηρή) κίνηση αποφάσισαν την απομάκρυνση των ιερατίων από τη δημόσια σφαίρα, εκδιώκοντας τα τάγματα των φανατικών ένοπλων ισλαμιστών από την πόλη, απαιτώντας τη δημιουργία κεντρικής διοίκησης και κράτους δικαίου. Ενός κράτους δημοκρατικού, κοσμικού, που να σέβεται τα ατομικά δικαιώματα. Διότι οι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται πια ούτε τους κοσμικούς αλλά ούτε και τους θεοκρατικούς δυνάστες, αλλά έχουν πίστη στον εαυτό τους και τους συνανθρώπους τους και στην ικανότητα τους για θεσμική ανθρώπινη συνεννόηση.

Ο νέος άνθρωπος που αναδεικνύεται από τις εξελίξεις γύρω μας, είναι ο άνθρωπος της γνώσης, της ευθύνης, της ανθρώπινης ηθικής, του δικαίου. Αυτός ο άνθρωπος δεν έχει πια υπομονή για άπληστα και διεφθαρμένα ιερατία, για μονοπωλιακούς μεσάζοντες της χάρης του θεού, για προσοδοθήρες της σωτηρίας, για μεταφυσικές ανορθολογικές αναλύσεις του κόσμου, που ίσως τέρπουν βρέφη αλλά που δεν απαντούν σε ώριμα ερωτήματα.

Αυτός ο νέος άνθρωπος υπάρχει και στην Ελλάδα, αλλά εδώ αισθάνεται ακόμη μόνος, καθώς στη χειμαζόμενη Ελληνική κοινωνία, τα προνόμια της εκκλησίας μένουν προκλητικά ανέπαφα ενώ ο λαός πένεται και υποφέρει, και ο εναγκαλισμός της εκκλησίας και κράτους συνεχίζεται και η μισθοδοσία των κληρικών παρατείνεται, παρά την κρίση και την απειλή απολύσεων στο ευρύτερο δημόσιο. Το πέπλο σιωπής που καλύπτει το δημόσιο διάλογο επί του θέματος, ο φόβος που η δύναμη της εκκλησίας εμβάλλει στις αδύναμες καρδιές των πολιτικών μας, δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι ο νέος άνθρωπος μειοψηφεί στην Ελληνική κοινωνία, και δίνει την εντύπωση πως οι όποιες αναγκαίες μεταρρυθμίσεις θα αργήσουν κι άλλο. Όμως δεν είναι έτσι. Ίσα ίσα, γενέτηρα του νέου ανθρώπου είναι και η Ελλάδα, και μάλιστα η Κρήτη. Ας ξαναδιαβάσουμε, αν όχι τους παλιότερους, έστω τον Καζαντζάκη ο οποίος υπήρξε προπομπός αυτού του νέου ανθρώπου, και ας δούμε το νέο κόσμο που ανατέλει απελεύθερος από τους φόβους ή τις ελπίδες του μακρού μεσαίωνα της μεταφυσικής, μέσα από το πρίσμα της λιτής, περήφανης επιγραφής του Μαρτινέγκο.